Bản thân tiểu sử công ty của một startup không phải là điều gì đó đáng để đọc. Nhưng một tập hợp các bản mô tả công ty có thể tiết lộ những xu hướng quan trọng ở Thung lũng Silicon. Liệu các nhà sáng lập có còn thiết tha với việc tạo ra ứng dụng vĩ đại tiếp theo? Liệu “Dữ liệu lớn” sẽ còn lớn đến như thế nào trong vòng 5 năm nữa?
Để trả lời những câu hỏi này, các nhà nghiên cứu tại Priceonomics, một công ty về dữ liệu tại San Francisco, đã phải tìm đến các dữ liệu của CB Insights. CB Insights tập hợp và phân tích một lượng dữ liệu khổng lồ để trả lời các câu hỏi chiến lược về đầu tư trong tương lai. Dữ liệu đó bao gồm bản mô tả hàng ngàn công ty đã nhận được vốn đầu tư mạo hiểm từ năm 2010 đến nay.
Các nhà nghiên cứu quyết định xem xét bản mô tả các công ty này để có được cái nhìn tốt hơn về những thay đổi đã diễn ra trong môi trường startup. Để xác định các xu hướng, họ sử dụng phương pháp xử lý ngôn ngữ tự nhiên khi tìm kiếm những từ ngữ nào đang trở nên phổ biến hơn hay ít dùng hơn so với đầu thập kỷ này.
Cuối cùng, họ nhận ra rằng, các startup về truyền thông xã hội, ứng dụng di động, và email đang dần biến mất trên thị trường, trong khi các startup về tin nhắn, chăm sóc sức khỏe, các công cụ và trí tuệ nhân tạo đang trên đà tăng trưởng.
Những từ ngữ thiên về công nghệ, nổi bật trong các bản mô tả startup là “ứng dụng,” “đám mây,” và “mạng lưới.” Dữ liệu của các nhà nghiên cứu cũng cho thấy không có từ ngữ nào có mức độ sử dụng tăng trưởng nhanh hơn “thực tế ảo” và không có từ ngữ nào suy giảm lớn như từ “đồ điện tử.”
Các nhà nghiên cứu bắt đầu việc phân tích của mình bằng cách tìm kiếm những từ khóa được sử dụng phổ biến nhất trong bản mô tả công ty từ năm 2010. Bảng dưới đây cho thấy 25 từ khóa phổ biến nhất và tỷ lệ các bản mô tả công ty chứa những từ khóa đó.
Sự phát triển của những từ ngữ như “ứng dụng” “nền tảng” “người dùng” và “di động” thống trị danh sách này. Các từ ngữ công nghệ như “hệ thống,” “phần mềm,” và “thiết bị” cũng đứng không xa phía sau. Các từ khóa về chăm sóc sức khỏe như “sức khỏe” và “người chăm sóc” (provider) đứng ở cuối bảng xếp hạng.
Nhưng độ phổ biến của những từ ngữ này – và loại hình doanh nghiệp mà chúng phản ánh – lại không ổn định theo thời gian. Vậy từ ngữ nào đang trở nên phổ biến hơn hay ít được nhắc đến hơn?
Sự suy giảm của những từ khóa về mạng xã hội và email
Khi các nhà nghiên cứu xác định những từ khóa nào đang bị giảm mức độ sử dụng, xu hướng đầu tiên mà họ nhận ra đó là sự sụt giảm đáng kể về số lần xuất hiện của những từ khóa liên quan đến mạng xã hội. Đó là những từ khóa bao gồm, Facebook, Twitter và những thuật ngữ như “chia sẻ” và “bạn bè.”
Mức độ xuất hiện của từ khóa “xã hội” trong bản mô tả công ty giảm từ 12% xuống chỉ còn khoảng 4% trong vòng 6 năm qua. Có lẽ mảnh đất mạng xã hội đã quá chật chội cho các startup tiến vào.
Phần lớn người dùng truy cập các mạng xã hội từ một ứng dụng di động và các phân tích của Priceonomics cũng cho thấy rằng chỉ có vài nhà sáng lập đang tạo ra ứng dụng.
Trong năm 2012 và 2013, “cơn sốt ứng dụng” đã đưa đến kết quả là gần 30% bản mô tả startup có liên quan đến một ứng dụng nào đó. Từ giữa 2010 đến 2012, số lượng ứng dụng trên Apple Store nhảy vọt từ 120.000 lên 500.000 ứng dụng. Trên Google Play Store, số lượng ứng dụng tăng chóng mặt từ con số 30.000 lên 400.000 ứng dụng. Từ mức đỉnh năm 2013, từ “ứng dụng” chỉ còn được đề cập trong chưa đến 25% bản mô tả công ty vào năm 2016.
Đi cùng với mạng xã hội và ứng dụng, các nhà nghiên cứu cũng nhận ra rằng ngày càng ít startup tập trung vào email.
Trong năm 2013, hơn 3% các công ty trong bảng dữ liệu của họ có từ “email” trong bản mô tả về bản thân. Vào năm 2016, nó chỉ còn chưa đến 2%.
Vậy điều gì đang thay thế email? Đó là “nhắn tin” và “Slack”. Cả hai từ khóa này đều cho thấy sự gia tăng đáng kể từ năm 2010 đến nay. (Slack chưa được thành lập vào năm 2010, vì vậy những lần đề cập đến nó trong năm này không liên quan đến phần mềm này).
Trong khi ý tưởng về trình nhắn tin tức thời không phải mới, ứng dụng của nó trong môi trường làm việc lại hoàn toàn mới. Và theo nhiều cách khác nhau, các startup tại Mỹ đang học tập ví dụ từ các công ty Trung Quốc như WeChat, khi từ một ứng dụng nhắn tin tức thời thành một người khổng lồ thương mại điện tử.
Những từ mới xuất hiện – Công nghệ sinh học và AI
Ước tính vào năm 2029, khoảng 20% dân số Mỹ sẽ bước qua tuổi 65. Do vậy, không ngạc nhiên khi các quỹ đầu tư mạo hiểm đang tăng cường rót vốn cho các startup về chăm sóc sức khỏe.
Các từ ngữ liên quan đến sức khỏe như “ung thư” và “bệnh nhân” đã cho thấy sự tăng trưởng, bên cạnh đó là các từ “công nghệ sinh học” và “liệu pháp”. Các nhà khoa học dường như cũng đang đổ xô đến những startup này.
Cùng với sức khỏe, các từ ngữ liên quan đến việc khai thác dữ liệu cao cấp cũng trên đà gia tăng.
Từ trước năm 2012, các startup hiếm khi mô tả bản thân như là người tìm cách giải quyết vấn đề liên quan đến “trí tuệ nhân tạo,” “học sâu” hay “máy học.” Nhưng ngày nay, gần 5% các công ty được quỹ đầu tư mạo hiểm rót vốn có liên quan đến chúng. Sự xuất hiện của thuật ngữ “trí tuệ nhân tạo” có tần suất đặc biệt lớn trong thời gian gần đây – gấp gần 3 lần từ năm 2015 đến 2016.
Những sự thay đổi mạnh mẽ nhất
Không chỉ xác định các xu hướng nhất định dựa trên mức độ xuất hiện phổ biến của những từ khóa trong hiện tại, các nhà nghiên cứu còn tìm hiểu xem, những từ khóa nào – cũng như những loại công ty đại diện cho các từ khóa đó – đang cho thấy mức độ gia tăng hay suy giảm mạnh mẽ nhất.
Bảng dưới đây cho thấy 40 từ khóa có mức độ sử dụng gia tăng lớn nhất từ năm 2010 đến năm 2016.
Trong năm 2010, thuật ngữ “thực tế ảo” gần như chỉ xuất hiện trong khoa học viễn tưởng – không có công ty nào liên quan đến lĩnh vực này nhận được vốn từ các quỹ đầu tư mạo hiểm. Nhưng vào năm 2016, “thực tế ảo” có thể tìm thấy ở 1% bản mô tả các công ty trong bộ dữ liệu của các nhà nghiên cứu.
Các thuật ngữ khác cũng cho thấy sự tăng trưởng nhanh chóng đó là “máy học” và “ngôn ngữ tự nhiên” – những thuật ngữ được sử dụng phổ biến nhất trong cộng đồng khoa học dữ liệu. “Thành phần” (Ingredients) là thuật ngữ có mức độ tăng trưởng nhanh thứ tư trong bộ dữ liệu – kết quả của việc gia tăng các startup liên quan đến thực phẩm.
Bảng dưới đây cho thấy những từ ngữ đang có sự suy giảm lớn nhất.
Từ “đồ điện tử” từ chỗ xuất hiện trong hơn 2% bản mô tả các công ty vào năm 2010 đã gần như không còn xuất hiện trong năm 2016. Dường như cùng với sự tập trung vào việc khai thác dữ liệu, sức khỏe và dịch vụ phần mềm, ngày càng ít công ty mô tả bản thân như là người làm trong lĩnh vực phần cứng.
Các từ ngữ “Twitter” “Facebook” và “truyền thông xã hội” đều xuất hiện trong danh sách trên. Mức độ sử dụng của mỗi từ trên trong các bản mô tả công ty đã giảm hơn 65%. Điều này là tín hiệu cho thấy sự chuyển hướng của các startup khi cố gắng phát triển một Instagram hay Snapchat tiếp theo – có lẽ vùng đất này đã quá bão hòa.
Nếu những khu vực tăng trưởng trong nền công nghiệp startup sẽ mô tả tương lai, vậy tương lai sẽ trông như thế nào? Dường như truyền thông xã hội, email và các ứng dụng di động sẽ phải nhường lại khán đài cho các startup nhằm giải quyết vấn đề về chăm sóc sức khỏe, tin nhắn tức thời và trí tuệ nhân tạo. Có lẽ không lâu nữa, chúng ta sẽ tán gẫu với các bác sĩ robot.
Theo Trí Thức Trẻ
